AMSTERDAM – Het sfeertje van eind jaren zestig was recent nog steeds te proeven bij het jubileum van
de Nederlandse Woonbond.
Vergeet hier de snelle pakken en stropdassen, zo kenmerkend voor de vastgoedwereld. In het pand aan de Amsterdamse Nieuwe Achtergracht verschenen vooral no-nonsense mannen en -vrouwen die een alternatieve lifestyle uitstralen. Paarse broeken, zelfgebreide truien. Bij de ingang geen lease Volvo’s en BMW’s, maar fietsen. Heel veel fietsen. De kiem voor de belangenvereniging van huurders werd 45 jaar geleden gelegd. Voortgekomen uit organisaties als de Landelijke Organisatie Belangengroepen Huisvesting, het Landelijk Ombudsteam Stadsvernieuwing en het Nederlands Verbond van Huurders werd precies twintig jaar geleden de Nederlandse Woonbond opgericht. Maar waar tot voor kort nogal meewarig werd gedaan over huurders – ’ach, die sukkels die geen eigen huis kunnen kopen’ – is door de crisis dat neerbuigende wel omgeslagen. Want huren is weer in, huren is hip, door te huren blijf je niet met je dure koopwoning zitten, nog jaren gemangeld door torenhoge hypotheken en woekerpolissen…
Lachen
Ronald Paping, directeur van de Nederlandse Woonbond, moet wel lachen om die omslag in denken. „We zijn van een actieclubje uitgegroeid tot een professionele organisatie die de helft van de huurders, een slordige anderhalf miljoen leden, vertegenwoordigt. Actievoeren kunnen we nog steeds hoor! Maar liever sluiten we deals, het gaat immers om de huurders.” Maar louter feestvieren doen ze zeker niet bij de jarige bond. Door de verzelfstandiging van veel woningbouwcorporaties zijn de huren afgelopen jaren fors gestegen. In ons land gelden de hoogste woonlasten van Europa, met een gemiddelde maandelijkse huur van 400 tot 450 euro. Volgens Paping gaat het om 30,9 procent van het besteedbaar inkomen, daar waar de gemiddelde Europeaan op slechts 22,2 procent zit. Kanttekening: de kwaliteit van onze huurhuizen ligt wel hoger. Recent wapenfeit van de Woonbond is dat de verhuurders tot actie gemaand zijn om renovatie op te pakken en energiezuinige maatregelen te nemen. „Veel huurders stoken namelijk nog voor de mussen. De huren gaan komende tijd opnieuw fors omhoog, met name in de Randstad. Vooral inkomensgroepen die 43.000 euro verdienen, gaan aanzienlijk meer betalen. Tot 5 procent boven de inflatie. Er wordt door de overheid ook heel veel geld weggehaald dat tot voor kort in de branche werd gestoken. Het gaat om honderden miljoenen euro’s.”
Scheefwonen
Ronald Paping noemt de recent weer opgelaaide discussie over ’scheefwonen’, waarbij grootverdieners in veel te goedkope huurwoningen blijven zitten, een ongenuanceerd verhaal. „Er zijn gewoon weinig mensen met hoge inkomens in woningen met een lage huur. Als je veel verdient, wil je meestal niet in die wijken leven waar dat soort huizen nu eenmaal vaak staan.
Het beeld alsof onze halve bevolking ver beneden zijn stand woont, is lachwekkend. Bovendien: als het al eens voorkomt, is dat juist goed voor de diversiteit in een wijk. Hoe gemêleerder hoe beter. We willen geen gettovorming in dit land!” De Nederlandse Woonbond vraagt de politiek hoe het kan dat er 1 miljard euro wordt weggehaald bij de huurders „in ruil voor weinig of niets”, terwijl morrelen aan de hypotheekrenteaftrek zo ongeveer als doodzonde geldt. „Onrechtvaardig, de koopsector is in ons land ook nog eens groter dan het huursegment”, meent Paping. „Wij stellen helemaal geen onredelijke eisen. Gelijke behandeling van huurders en kopers, daar gaat het ons om. We moeten in dit land naar een woontoeslag, voor beide groepen. Dus weg met de hypotheekrenteaftrek, die vooral de topinkomens spekt. Een huis kopen, kun je vergelijken met een piramidespel. Dat kan toch niet de bedoeling zijn? We moeten naar een veel ontspannener markt.” Volgens Paping – die zelf niet eens in een huurhuis woont – hoort het tot voor kort zo bejubelde eigenwoningbezit bij een bepaald tijdsbeeld. Lachend, met zo te zien een heel klein beetje pijn in de ogen: „Dat tijdsbeeld ligt nu achter ons.”